Joey Leeuwinga is commissielid in Stede Broec
–
Het is een maandelijks onderwerp dat terugkomt in de raad en commissies van de Nederlandse gemeenten; de jeugdzorg. Helaas gaat het dan vaak niet over de wijze waarop de zorg geleverd wordt, maar over de kosten die de pan uitrijzen. Het is jammer dat het hier telkens overgaat en niet over de jeugdigen zelf. En belangrijker nog, hoe de zorg voor hen nog beter en efficiënter kan worden geregeld. Het grootste probleem bij gemeenten zijn op dit moment de structurele tekorten. Deze worden voornamelijk veroorzaakt door de decentralisaties en de minder middelen die voor deze nieuwe taken beschikbaar zijn gesteld door het Rijk via de algemene uitkering.
In veel commissievergaderingen gaat het over het oplossen van het ‘financieel probleem van de jeugdzorg’. Dit is iets dat moet worden opgelost, maar raden en colleges moeten niet blindstaren naar Den Haag. Veelal kan de gemeente zelf al veel doen om de kosten te beperken. Denk aan goed contact met huisartsen (zij verwijzen cliënten vaak door) en slimme contracten met zorgaanbieders.
We moeten als gemeenten ook duidelijke kaders stellen. Wat wil je aanbieden? Preventie is in veel gevallen goed om je daarop te richten, maar in veel gevallen streeft het zijn doel ook voorbij. Zolang je geen duidelijke kaders stelt kan je de kosten ook niet beheersen. Verder is het ook belangrijk om aan je inwoners duidelijk te maken dat de gemeente ook kan ondersteunen. Dit zorgt ervoor dat zij niet direct naar de huisarts gaan, maar wellicht met een praktische oplossing (vaak goedkoper) via de gemeente ook geholpen zijn.
Naast het stellen van kaders moeten de gemeenten zich ook afvragen in hoeverre zij bepaalde voorzieningen willen aanbieden. Er zal altijd een bepaald bedrag vanuit Den Haag beschikbaar worden gesteld, maar het is uiteindelijk aan de gemeenteraden zelf om te bepalen hoe zij dit willen besteden. Bepaalde zorgtaken aanbieden kan al snel ‘boven je pet zijn’ als gemeente.
Laten we hopen dat er snel een structurele oplossing komt vanuit het Rijk, zodat gemeenten weer ambities kunnen waarmaken en het sociaal domein op een gestructureerde en evenwichtige manier kunnen inrichten, zodat ‘het zorgen’ weer centraal kan komen te staan.
